De nieuwe BTW regeling vanaf 1 januari 2010

INLEIDING

 Vanaf 1 januari 2010 zullen de diensten in principe worden belast op de plaats waar zij daadwerkelijk worden verbruikt. Evenwel wordt er in bepaalde gevallen afgeweken van deze algemene regel.

Voor de levering van goederen wijzigt er niets en blijft de oude regeling gelden. De nieuwe wetgeving is enkel van toepassing voor dienstverrichtingen.

De nieuwe regeling maakt een fundamenteel onderscheid in functie van de hoedanigheid van de ontvanger van de dienst.

Voor diensten verricht tussen BTW-belastingplichtige, die B to B (business to business) handelingen worden genoemd, geldt als algemene regel dus dat de plaats waar de ontvanger van de dienst is gevestigd als plaats van de dienst wordt aangemerkt, en niet zozeer de plaats waar de dienstverrichter is gevestigd.

Voor de diensten verricht aan niet-belastingplichtige, namelijk B to C (business to consumer) handelingen, zal wel de algemene regel blijven gelden dat de plaats van een dienst de plaats waar de dienstverrichter de zetel van zijn economische activiteit heeft gevestigd.

In de Belgische wetgeving brengt dit een opsplitsing van artikel 21 teweeg. Artikel 21 is van toepassing op de B to B transacties en artikel 21 bis op B tot C transacties.

Om te weten of nu artikel 21 of artikel 21 bis van toepassing is moet men eerst het verschil weten tussen een belastingplichtige en een niet-belastingplichtige.

DIENSTEN VERRICHT TUSSEN BELASTINGPLICHTIGE (B 2 B)

 Volgens het nieuwe artikel 21 §2 is de plaats van dienst, indien het een als zodanig handelende belastingplichtige betreft :

• de plaats waar de belastingplichtige, afnemer van de dienst, de zetel van zijn economische activiteit heeft gevestigd;
• of voor diensten bestemd voor een vaste inrichting van de belastingplichtige afnemer (elders gevestigd dan de zetel van economische activiteit) de plaats waar deze vaste inrichting zich bevindt;
• zo niet, de plaats van woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats van de belastingplichtige afnemer.

Afwijkingen :

1. Diensten ivm onroerende goederen : plaats waar het onroerend goed is gelegen.
   Zijn alle werken in onroerende staat en aanverwante diensten, zoals verlenen van gebruiksrechten op een onroerend goed, diensten van experts en makelaars in onroerende goederen, diensten ter voorbereiding van, coördinatie van of controle op de uitvoering van bouwwerken.
   Worden ook bedoeld : exploitatie van hotels, kampeerterreinen, parkeergelegenheid en opslag van goederen (bergruimte), makelaars/lasthebbers bij verlenen/overdracht van rechten op onroerende goederen.
2. Personenvervoer : plaats waar het vervoer wordt verricht naar verhouding van de afgelegde afstanden.
   Zeevervoer en internationaal luchtvervoer van personen blijft vrijgesteld.
3. Culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve en vermakelijkheids-evenementen e.d. : plaats waar de evenementen of activiteiten plaatsvinden.
   Deze omschrijving omvat alle diensten door organisatoren van activiteiten en evenementen (bv cursussen, beurzen, theatervoorstellingen, sportwedstrijden, enz.). Diensten van organisatoren zijn de diensten zoals de reclamediensten, de opbouw van standplaatsen e.d. Diensten van toegang en samenhangende diensten zijn diensten die inherent zijn aan het verlenen van de toegang tot de manifestaties, zoals de diensten van vestaires, sanitair, enz. Bij seminaries zou dit ook de brochures en zelfs de aangeboden maaltijden omvatten. Diensten van ticketting services zijn hier niet bedoeld.
4. Restaurant- en cateringdiensten : plaats waar de dienst materieel wordt verricht.
   Uitzondering : aan boord van een schip, vliegtuig of trein binnen de EU, is de plaats van dienst de plaats van vertrek van het passagiersvervoer.
   Het betreft diensten van inrichtingen die verbruik ter plaatse mogelijk maken, zoals restaurants, cafetaria’s, brasseries, café’s, verbruikzalen in winkels, theaters, enz. Met cateringdiensten wordt bedoeld verbruik buiten de inrichting van de dienstverrichter.
   Worden niet bedoeld : levering van bereide maaltijden om mee te nemen.
5. Verhuur op korte termijn van een vervoermiddel : plaats waar het vervoermiddel daadwerkelijk ter beschikking van de afnemer wordt gesteld. Hieronder wordt verstaan het ononderbroken bezit of gebruik van het vervoermiddel gedurende een periode van ten hoogste 30 dagen. Voor schepen wordt deze periode evenwel tot ten hoogste 90 dagen verlengd. Men beoogt hier de plaats waar het voertuig materieel ter beschikking wordt gesteld van de afnemer/gebruiker.
6. Restaurant- en cateringdiensten aan boord van een schip, vliegtuig of trein : plaats van vertrek van het passagiersvervoer. 

DIENSTEN VERRICHT VOOR NIET BELASTINGPLICHTIGE (B 2 C)

 Volgens artikel 21 bis §1 is de plaats van dienst, voor diensten verricht voor een niet-belastingplichtige :

• de plaats waar de dienstverrichter de zetel van zijn economische activiteit heeft gevestigd;
• indien de dienst verricht wordt vanuit een vaste inrichting, dan is het de plaats waar deze vaste inrichting zich bevindt;
• bij gebrek aan zetel of vaste inrichting, geldt als plaats van de dienst de woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats van de dienstverrichter.

Afwijkingen :

1. Diensten ivm onroerende goederen : plaats waar het onroerend goed is gelegen.
2. Personenvervoer : plaats waar het vervoer wordt verricht naar verhouding van de afgelegde afstanden.
3. Andere goederenvervoerdiensten dan intracommunautair vervoer van goederen : plaats waar het vervoer plaatsvindt, zulks naar verhouding van de afgelegde afstanden.
4. Intracommunautair goederenvervoer : plaats van het vertrek van het goederenvervoer.
5. Culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve en vermakelijkheids-evenementen e.d. : plaats waar de evenementen of activiteiten plaatsvinden.
6. A) Restaurant- en cateringdiensten : plaats waar de dienst materieel wordt verricht, met uitzondering van die welke materieel worden verricht aan boord van een schip, vliegtuig of trein tijdens het in de Gemeenschap verrichte gedeelte van een passagiersvervoer.
   B) Diensten die samenhangen met vervoer, zoals laden,  lossen en soortgelijke activiteiten : plaats waar de dienst materieel wordt verricht.
   C) Expertise en werkzaamheden mbt roerende goederen : plaats waar de dienst materieel wordt verricht.
7. Verhuur op korte termijn van een vervoermiddel : plaats waar het vervoermiddel daadwerkelijk ter beschikking van de afnemer wordt gesteld.
8. Restaurant- en cateringdiensten aan boord van een schip, vliegtuig of trein : plaats van vertrek van het passagiersvervoer.
9. Langs elektronische weg verrichte dienst (E-commerce) : plaats waar afnemer is gevestigd :
   – voor een in België gevestigde niet-belastingplichtige afnemer en verstrekt door een belastingplichtige die buiten de EU is gevestigd
   – voor een niet-belastingplichtige die buiten de Gemeenschap is gevestigd.
   Indien beide in EU gevestigd is de hoofdregel van toepassing : plaats zetel van de dienstverrichter.
   E-commerce is niet gelijk aan communicatie via internet.
10. De volgende diensten vinden plaats waar de afnemer is gevestigd, indien ze bestemd zijn voor een niet-belastingplichtige die buiten de Gemeenschap gevestigd is en de dienst tot voorwerp heeft :
    a) auteursrechten, octrooien, licentierechten, handelsmerken en soortgelijke rechten;
    b) diensten op het gebied van reclame;
    c) diensten verricht door raadgevende personen, ingenieurs, adviesbureaus, advocaten, accountants en andere soortgelijke diensten, alsmede gegevensverwerking en informatieverschaffing;
    d) de verplichting om een beroepsactiviteit niet uit te oefenen;
    e) bank-, financiële en verzekeringsverrichtingen, behalve safeverhuur;
    f) beschikbaar stellen van personeel;
    g) de verhuur van lichamelijke roerende goederen, met uitzondering van alle vervoermiddelen;
    h) het bieden van toegang tot aardgas- en elektriciteitsdistributiesystemen almede het verrichten van transport- en transmissiediensten via deze systemen;
    i) telecommunicatiediensten;
    j) radio- en televisieomroepdiensten;
    k) langs elektronische weg verrichte diensten;
11. Telecommunicatie-, radio- en televisieomroepdiensten :
    – plaats in België, indien de dienst in België wordt gebruikt en de dienst wordt verstrekt door een belastingplichtige die buiten de EU is gevestigd aan een niet-belastingplichtige die in België is gevestigd
    – plaats waar de afnemer is gevestigd, zo bestemd voor een niet-belastingplichtige die buiten de Gemeenschap is gevestigd. (art. 21 bis §2, 10 i en j)
12. Diensten van tussenpersonen  : plaats waar de hoofdhandeling wordt verricht.
    Uitzondering : de diensten van tussenpersonen verricht die rechtstreeks verband houden met een uit zijn aard onroerend goed. In dat geval is de plaats waar het onroerend goed is gelegen.

 BTW-AANGIFTE

 Door deze nieuwe regeling zijn er ook een aantal wijzigingen in de BTW-aangifte.

Vrijgestelde handelingen van art. 44, verricht door gemengde of gedeeltelijke belastingplichtige (verzekeringen, onroerende verhuur, enz.) dient men op te nemen in rooster 00 van de aangifte.

Voor de handelingen die onderworpen zijn aan de nieuwe hoofdregel en onderworpen zijn aan de verleggingsregel, zijn er nieuwe roosters voorzien :

• Uitgaande handelingen : rooster 44
• Negatieve verbeteringen op uitgaande handelingen : rooster 48
• Inkomende handelingen : rooster 88
• Negatieve verbeteringen op inkomende handelingen : rooster 84
• Verschuldigde  BTW om inkomende handelingen : rooster 55

 INTRACOMMUNAUTAIRE OPGAVE

De intra-communautaire opgave zal ook aangepast worden aan de nieuwe regelgeving :

• vrijgestelde intra-communautaire leveringen : nieuw code “L”
• nieuwe code “s” is van toepassing :
  – indien hoofdregel van toepassing is van B to B transacties;
  – de afnemer de schuldenaar is van de BTW;
  – niet vrijgesteld is in lidstaat van afnemer
  Men maakt dus een link met het nieuwe rooster 44 van de BTW-aangifte

Maandaangevers moeten maandelijks een intra-communautaire opgave indienen.

Kwartaalaangevers, mogen ieder kwartaal een intra-communautaire opgave indienen, indien zij de vorige 4 kwartalen het bedrag van 100.000 € aan intra-communautaire leveringen niet  hebben overschreden. Indien wel, dienen zij maandelijks een opgave in te dienen. Er dient dus  voor deze drempel geen rekening te worden gehouden met de dienstverrichtingen die door de betrokken belastingplichtige in zijn intracommunautaire opgave moeten worden opgenomen.

SAMENVATTING